Ole Idar Kvelvane: "Bak CD-spilleren hos Platekompaniet"
Ole Idar Kvelvane er lege, musiker og forfatter. I fjor romandebuterte bassisten i Lano Places med «Astronautar» på Det Norske Samlaget, en fortelling om den 31 år gamle arbeidsledige studenten og Stone Roses-fanen Dag-Olav Sørensen, som drømmer om å en jobb på Platekompaniet i Stavanger. I dette utdraget fra romanen er drømmen i ferd med å gå i oppfyllelse, men Dag-Olav møter en alvorlig utfordring. For hvilken plate skal han spille når han får muligheten til å bruke anlegget i butikken? − Det er mye av meg i Dag-Olav. Han er en ekstremutgave av meg selv, sier forfatteren selv til Ballade.

«Kva skulle eg velje? Det var ein draumesituasjon. Her stod eg med musikk på alle kantar og baugar, og så skulle eg plukke ut ei plate. Eg tenkte naturlegvis på Stone Roses, men det var liksom litt for opplagt. Debutplata var ein klassikar. Skulle eg spelt Stone Roses, måtte det bli noko frå Second Coming. Samstundes følte eg at det på ein måte var for privat å byrje med Stone Roses. Det var nesten som å fortelje om dei innarste kjenslene sine til nokon ein knapt kjenner. Nei, Stone Roses fekk vente. Det var jo så mykje annan god musikk: Beatles (i alle fall opplagt), Rolling Stones (litt for harry), Kinks (ikkje dumt, men var det meg?), Bob Dylan (umogeleg, av frykt for å bli misoppfatta som ein Dylan-fanatikar, noko eg ikkje var), Neil Young (absolutt eit godt alternativ viss eg styrte unna storslagerane hans – eg kunne spelt Tonight’s The Night-plata og komme godt frå det), David Bowie (umogleg, sidan eg ikkje hadde noko reelt forhold til mannen), Lou Reed (eg veit ikkje, kva låt skulle det vere? «Perfect Day»? Det måtte i tilfelle bli noko med Velvet. «Sweet Jane», kanskje), The Clash (ikkje dumt, men det var vel på same måte som Bowie ikkje heilt meg, liksom, men likevel meir meg enn Bowie var meg. Kva ville skje om eg sette på «Spanish Bombs» frå London Calling? Ville eg ikkje berre bli oppfatta som ein venstrevridd freak som hadde gløymt Palestina-skjerfet heime? Eg kunne ikkje spele Clash. Det ville vere å sende feil signal. Eg hadde jo aldri gått i eit einaste demonstrasjonstog), Joy Division (umogeleg, av frykt for å framstå som ein suicidal deppar, men eg må innrømme at tanken på å spele «Atmosphere» frå Closer var forlokkande, berre for å sjå reaksjonen frå kollegaene mine. Det er den songen der Ian Curtis syng «walk in silence» med den skjelvande stemma si), The Cure (hadde vel aldri vore heilt meg, og det gav vel òg signal om at eg var ein depressiv type. Men eg kunne spelt ein av gladsongane, til dømes «Friday I’m In Love». Lurer på kva dei ville sagt då? Eg kunne like godt ha spelt D.D.E. Nærmare sjølvmord kjem ein ikkje om ein vil bli tatt seriøst som platebutikkmedarbeidar. Eg måtte finne ein låt med litt tyngd og integritet, ein som sa noko om kven eg var som person, men som samstundes ikkje var for kjend), Nirvana (umogeleg av frykt for å bli oppfatta som ein Canada-skjorteslitande grunger, noko eg ikkje var, sjølv om eg digga Nirvana rått), Pearl Jam (sjå Nirvana), The Who (absolutt eit alternativ. Who’s next var ei kongeplate, og synthlydane som innleidde plata, ville fått Per og Anne til å spisse øyra), Fleetwood Mac (også eit godt alternativ, men ikkje så godt som The Who, fordi Fleetwood av mange kunne oppfattast som litt for glatt og litt for flinkis. Fleetwood var steget frå The Eagles, som var heilt utelukka å spele viss eg ville behalde jobben), Bruce (jo, kanskje det hadde gått i dag, han hadde vore upopulær lenge no. Eg kunne sett på «Born in the USA» og digga med knyttneven i vêret som om eg stod midt i hopehavet på ein stadion ein plass i verda på åttitalet. Men var det meg? Nei, eg var meir nyansert enn som så, vil eg tru. Eg hadde meir å by på. Eg hadde større djupner, dessverre, vil nok dei som kjende meg seie. Men av og til skulle eg ønskje eg var slik. Enkel. Drikke boksøl og sjå på tippekampen med capsen bak fram), Red Hot Chili Peppers (det trur eg nok Per hadde likt, og Californication var ein rysare av eit album, som Gordon Tunge ville ha kalla det i meldinga si, sjølv om funk-metalen dei hadde halde på med i storparten av karrieren, aldri hadde vore mi greie.), Suede (for opplagt. Dei ville tru eg var ein romantisk og raudvinsdrikkande svermar som sat fast i året 1995), Blur (for opplagt, det òg, i alle fall 13, som liksom skal vere meisterverket deira), Pavement (for opplagt, dessutan ville eg automatisk bli sett i lo-fi-båsen, der eg nok på mange måtar høyrde heime, men der eg kanskje ikkje heilt ville høyre heime), Tindersticks (sjå Suede), Oasis (eg digga Oasis. Eg var på konsert med dei i Spektrum. Eg hadde Oasis T-skjorte, som eg fekk Jan til å kjøpe til meg i England sommaren 1994, altså før Definitely Maybe var kommen i butikkane. Eg hadde alle platene til Oasis. Eg syntest Heathen Chemistry var ok, like så Standing on the shoulder of giants. Be here now hadde sine augneblinkar. Morning Glory og Definitely Maybe var som kjent klassikarar. Eg var og blei ein Oasis-fan, men eg hadde heller spelt D.D.E. framfor Oasis viss valet stod mellom dei to. Ein kunne ikkje jobbe for ein seriøs plateforhandlar og samstundes like Oasis. Det gjekk ikkje), U2 (nei, nei, nei, nei! Eg digga dei, men det gjorde òg storparten av dei som levde og budde på planeten jorda. Kunne ein i det heile tatt vere menneske og ikkje like U2? Eg visste om fleire som ikkje torde innrømme at dei likte dette irske bandet, men eg var sikker på at hjartet deira hoppa i takt med «Pride (in the name of love)» og «With or Without You» når dei høyrde desse songane på radioen. Det var så mykje ein kunne mislike med U2: den klare politiske profilen til bandet – det er vel ikkje den statsleiarhanda som Bono ikkje har trykt i neven – og dei ustanselege stilskifta – dei var no som kjent attende der dei byrja – men at dei var ypparlege låtsmedar, kunne ingen ta frå dei. Dei var det største bandet i verda, og den posisjonen hadde dei hatt i ti år).

Eg såg at Per og Anne byrja bli utolmodige, sjølv om det ikkje hadde gått mange sekunda sidan eg skrudde av spetakkelet frå Bergen. Forstå det den som kan, men av alle CD-ar som fanst i det enorme utvalet hos Platekompaniet, greidde eg å plukke ut Pulse-CD-en til Pink Floyd, som låg og blenkte i ein liten bunke i hylla bak meg. Tenkte eg på konsekvensane dette kunne få for framtida mi på Platekompaniet, viss ein i det heile tatt kunne snakke om ei framtid? Eg trur ikkje eg tenkte så mykje. Det må ha skjedd ei kortslutning. Det meste hadde vore betre enn Pink Floyd: Lionel Richie, Bee Gees, Chris de Burgh (nei, forresten, Chris de Burgh hadde vore verre. Å spele «Lady in Red» i denne sjappa kunne samanliknast med å sleppe ein sur ein i nærleiken av dronning Sonja), Dire Straits, Def Leppard, D.D.E., Di Derre (det var så mange dårlege band som byrja på bokstaven D), ja, kanskje til og med Gluntan kunne eg spelt, viss eg hadde gjort det med ironi, vel å merke. Pink Floyd var blotta for ironi. Det var så feil i 2003 som det kunne bli (ja, eg hadde fått med meg at ironien var død, men det innebar ikkje at ein ikkje kunne bruke han i nødsfall).

«Learning to Fly» dundra ut or høgtalarane, kanskje for første gong i Platekompaniets historie. Og så «Learning to Fly»! Kanskje noko av det mest pompøse klisset som blei innspelt på åttitalet! Den sedate og reaksjonære David Gilmour i fri utfalding på gitar! Pink Floyd før Roger Waters gav seg i byrjinga av det nemnde tiåret, hadde ein viss nerve. Og då Syd Barrett var med, var det kanskje litt for mykje nerve. Hadde eg valt eit spor frå nokon av syttitalsplatene, kunne eg til nød ha komme unna med det, sjølv om eg også då ville blamert meg kraftig. «Learning to Fly» var kanskje noko av det verste av Pink Floyd eg kunne finne på å spele. Det verste var utan tvil «Another Brick in the Wall (Part 2)», den med «We don’t need no education» i refrenget. Eg takkar Gud for at eg i kortslutninga mi ikkje landa på den låten. Det kunne fort ha skjedd, er eg redd. Men no blei det «Learning to Fly». Heldigvis, får eg nesten seie. Per og Anne såg på meg med undring i blikket. Kva skulle eg gjere? Skulle eg skru av og seie at det var ein feil? I det same kom ein smilande Kristian ut frå bakrommet med ein bunke CD-ar i hendene. Etter at han hadde sett dei frå seg på disken, løfta han tommelen og gav meg eit godkjennande nikk før han forsvann ut på kontoret att.»

Frå kapitlet «Kortslutning» i romanen «Astronautar» av Ole Idar Kvelvane, Det Norske Samlaget, 2004. Gjengitt med tillatelse fra forfatteren. Les Ballades intervju med forfatteren her.