PLATEMELDING: Vekas platemelding her på Ballade er Natasha Barrett si ferske "Trade Winds". - Barrett teiknar opp eit naturleg maritimt rom av hav og måkar, vind og rennande vatn - og ut frå dette kjem bearbeidd lyd som skapar avstand. Balansen mellom desse refererande og ikkje-refererande lydane skapar ein finurleg vev av meining og kaos, der havet sine skiftande stemningar kjem tydeleg fram, men med stort rom for personleg tolking. Det lyder særs overtydande – og ikkje minst varmt, meiner Ballades melder.
Av Ida Habbestad
Dramaturgien er eit sentralt element i Natasha Barrett sin musikk. Då ho mottok Nordisk Råds Musikkpris for verket ”…fetters…” i fjor, vektla juryen nettopp den sterke dramaturgiske karakteren i stykket, og også tekstane i coveret til den nye CD-en vitnar om eit tydeleg medvit kring dette: All kunst fortel noko.
Denne gjennomgripande evna til å skapa dramaturgisk gode forløp kjem kanskje endå klårare fram i ”Trade Winds”. Der ”…fetters…” skildra ein dynamisk - og kanskje psykologisk - tilstand, har ”Trade Winds” i tillegg til dette frittsvevande òg ei konkret historie til grunn. Dessutan eit mylder av andre, meir gøymde hendingsforløp - som om Barrett ikkje berre vil fortelja, men òg problematisera det forteljande i seg sjølv.
Uvær og desperasjon
Barrett teiknar opp eit naturleg maritimt rom av hav og måkar, vind og rennande vatn - og ut frå dette kjem bearbeidd lyd som skapar avstand. Balansen mellom desse refererande og ikkje-refererande lydane skapar ein finurleg vev av meining og kaos, der havet sine skiftande stemningar kjem tydeleg fram, men med stort rom for personleg tolking. Det lyder særs overtydande – og ikkje minst varmt. For gjennom store delar av verket er eit behageleg nærvær av menneske. Me høyrer bruddstykke av samtalar, stemmer i kvardagen, i havsnaud, stemmer som kviskrar frå havdjupna, eller syng på havna.
Til saman utgjer det ei nærast uendeleg assosiasjonskjelde, og lyttaren får skapa sine eigne historier i tillegg til den konkrete. Den konkrete forteljinga finn stad i satsen ”Open Ocean”, der ein gamal sjømann berettar om sin første tur i Nordstillehavet, der han kjem ut for eit voldsomt uvær. Sjøfolka kjempar for livet medan båten stuper ned i bølgene, og sjøen fossar inn over båten som knakar og slit for å riva seg opp frå det veldige havet.
Ein slik desperasjon skildrar Barrett med varsemd, utan store klisjear, pakka inn i lag på lag av lyd og stemningar - og ein kan ikkje anna enn å la seg riva med i den eventyrlege beretninga.
Grunnleggjande spørsmål
Me skal ikkje gå inn på korleis det går med sjøfolka. Ei heller dvela lenge ved faremomentet ved at den verbale forteljinga er så oppslukande at det kan opplevast som eit tomrom når den ikkje lenger er der. Men det er ein krevjande balansegang, og konsentrasjonen kan lett byrja svikta når berre det musikalske står i fokus.
Men så byrjar det skje heilt andre ting - eller kanskje rettare; andre element i beretninga trer ut av mylderet og får stå i fokus. Eit teppe av orgelklang, forvrengte bitar av historia, sjømennenes Shanty, og ikkje minst fragment av Bach sitt orgelverk som sender ein - meint eller ikkje - assosiasjon til ”Historien om et menneske”, verdshistoria, mytologi og grunnleggjande spørsmål.
Med dette er ei utilfredsstillande lita mengd skildra av alt som utspelar seg i dette fascinerande verket. Natasha Barretts lydlege univers er heilt unikt og særeige, og dei mange beretningane i ”Trade Winds” kan ein definitivt lytta til fleire gonger.
